სა­ქარ­თვე­ლო­ში მოქ­მე­დი ავ­ტო­სად­გუ­რე­ბის უმე­ტე­სო­ბა 90-იან წლებ­თან ასო­ცირ­დე­ბა, სა­დაც ფრა­ზა - „ერთი კა­ციც და გავ­დი­ვართ“, აღა­რა­ვის უკ­ვირს. ამორ­ტი­ზე­ბუ­ლი ინფრას­ტრუქ­ტუ­რა, მო­უ­წეს­რი­გე­ბე­ლი მიკ­რო­ავ­ტო­ბუ­სე­ბი, მათი თვით­ნე­ბუ­რი, ქა­ო­სუ­რი გან­რი­გი, ხშირ შემ­თხვე­ვა­ში მო­საც­დე­ლე­ბი­სა და სა­მე­დი­ცი­ნო ოთა­ხე­ბის არარ­სე­ბო­ბა - იმ პრობ­ლე­მე­ბის მცი­რე­დი ჩა­მო­ნათ­ვა­ლია, რა­ზეც მგზავ­რე­ბის უმე­ტე­სო­ბა სა­უბ­რობს. თუმ­ცა, აქ ყვე­ლა­ზე მთა­ვა­რი ის არის, რომ ყვე­ლა ზე­მო­ჩა­მოთ­ვლილ დის­კომ­ფორ­ტს, სა­ბო­ლოო ჯამ­ში, უსაფრ­თხო­ე­ბის ნორ­მებ­თან მივ­ყა­ვართ, რო­მე­ლიც, ფაქ­ტობ­რი­ვად, უგუ­ლე­ბელ­ყო­ფი­ლია.



მიკ­რო­ავ­ტო­ბუს­ში ჩა­მა­ტე­ბუ­ლი სკა­მით ზუგ­დი­დამ­დე, ან თუნ­დაც, ბა­თუ­მამ­დე მგზავ­რო­ბა არა მხო­ლოდ ად­გი­ლობ­რი­ვე­ბის­თვის, არა­მედ უცხო­ე­ლი ტუ­რის­ტე­ბის­თვი­საც საკ­მა­ოდ ნაც­ნო­ბი ვი­თა­რე­ბაა. შე­და­რე­ბით მოკ­ლე მან­ძილ­ზე ფეხ­ზე მდგო­მი მგზავ­რე­ბის გა­დაყ­ვა­ნა კი, უკვე კარ­გად დამ­კვიდ­რე­ბუ­ლი პრაქ­ტი­კა.

სა­ქარ­თვე­ლოს მას­შტა­ბით, და­ახ­ლო­ე­ბით, 140-მდე ავ­ტო­სად­გუ­რია, რო­მელ­თა უმ­რავ­ლე­სო­ბა თა­ნა­მედ­რო­ვე სტან­დარ­ტებს სა­ერ­თოდ ვერ აკ­მა­ყო­ფი­ლებს და ამის შე­სა­ხებ არა­ერთ კვლე­ვა­შია აღ­ნიშ­ნუ­ლი. ამორ­ტი­ზე­ბუ­ლი შიდა გზე­ბი, მო­უ­წეს­რი­გე­ბე­ლი სა­პირ­ფა­რე­შო­ე­ბი და ანტრი­სა­ნი­ტა­რია ავ­ტო­სად­გო­მე­ბის უმე­ტე­სო­ბის უც­ვლე­ლი რე­ა­ლო­ბაა.



მგზავ­რის­თვის ერთ-ერთი ყვე­ლა­ზე და­მაბ­ნე­ვე­ლი იქ არ­სე­ბუ­ლი ქა­ო­სია, რო­მელ­საც ურ­თი­ერ­თკონ­კუ­რენ­ცი­ა­ში მყო­ფი მიკ­რო­ავ­ტო­ბუ­სე­ბის მძღო­ლე­ბი ქმნი­ან. ამას ემა­ტე­ბა ტაქ­სე­ბი­სა და ე.წ მი­ნი­ვე­ნე­ბის მძღო­ლე­ბის მიერ მგზავ­რე­ბის მო­პო­ვე­ბის მიზ­ნით გა­ჩა­ღე­ბუ­ლი „ბრძო­ლაც“. ისი­ნი მგზავ­რებს მიკ­რო­ავ­ტო­ბუ­სის ფას­ში წაყ­ვა­ნას სთა­ვა­ზო­ბენ, რაც ერთი შე­ხედ­ვით საკ­მა­ოდ მიმ­ზიდ­ვე­ლი შე­თა­ვა­ზე­ბაა. ჩა­მა­ტე­ბუ­ლი სკა­მის ნაც­ვლად ავ­ტო­მო­ბი­ლის სა­ვარ­ძელ­ში, კომ­ფორ­ტულ მგზავ­რო­ბა­ზე უარს არა­ვინ ამ­ბობს. თუმ­ცა, ვის ჯი­ბე­ში მი­დის მგზავ­რო­ბის სა­ნაც­ვლოდ გა­დახ­დი­ლი თან­ხა და ვინ არის უსაფრ­თხო­ე­ბა­ზე პა­სუ­ხის­მგე­ბე­ლი? - ამ დრომ­დე უპა­სუ­ხო კი­თხვე­ბად რჩე­ბა.

რო­გორც გა­მო­კი­თხუ­ლი მო­ქა­ლა­ქე­ე­ბის უმე­ტე­სო­ბა ამ­ბობს, მგზავ­რო­ბის სა­ფა­სუ­რის გა­დახ­და ძი­რი­თა­დად მძღო­ლებ­თან, ავ­ტო­სად­გუ­რის სა­ლა­როს გვერ­დის ავ­ლით უწევთ. შე­სა­ბა­მი­სად, ტა­რი­ფის თვით­ნე­ბუ­რი ზრდა, რა­საც მძღო­ლე­ბი არ­გუ­მენ­ტით - „საწ­ვა­ვის ფასი გა­ი­ზარ­და“ ამ­ყა­რე­ბენ, არცთუ იშ­ვი­ა­თი შემ­თხვე­ვაა. ამის გა­მომ­წვევ რე­ა­ლურ მი­ზე­ზებს კი არა­ვინ კი­თხუ­ლობს.

„და­სავ­ლე­თის მი­მარ­თუ­ლე­ბით მი­წევს მგზავ­რო­ბა და ძი­რი­თა­დად ფულს მიკ­რო­ავ­ტო­ბუ­სის მძღოლს ვუხ­დი. არ არის მო­თხოვ­ნა, რომ სა­ლა­რო­ში შე­ვი­ძი­ნო. შე­სა­ბა­მი­სად, ფა­სიც ხში­რად იც­ვლე­ბა, გა­აჩ­ნია რა მან­ძილ­ზე გა­და­ად­გილ­დე­ბი. რაც შე­ე­ხე­ბა დი­კომ­ფორ­ტს, საკ­მა­ოდ ძვე­ლი ტრან­სპორ­ტი მოძ­რა­ობს, რო­მე­ლიც, რო­გორც ვიცი, მგზავ­რე­ბისთვის გან­კუთ­ვნი­ლი სუ­ლაც არ არის და მას სატ­ვირ­თო ფუნ­ქცია აქვს. სკა­მე­ბი იმ­დე­ნად ვიწ­რო­დაა გან­ლა­გე­ბუ­ლი, გა­მარ­თუ­ლად ჯდო­მა თით­ქმის შე­უძ­ლე­ბე­ლია, გან­სა­კუთ­რე­ბით, ჭარ­ბწო­ნი­ა­ნი ადა­მი­ა­ნის­თვის. მძღო­ლე­ბი მარ­შუტ­კა­ში ჰი­გი­ე­ნის დაც­ვას მეტ-ნაკ­ლე­ბად ცდი­ლო­ბენ, თუმ­ცა ვერ ვი­ტყო­დი, რომ სი­სუფ­თა­ვით კმა­ყო­ფი­ლი ვარ. ტრან­სპორ­ტის სიძ­ვე­ლის გამო, მტვე­რი და ან­ტი­სა­ნი­ტა­რია მა­ინც გამ­ჯდა­რია. თუმ­ცა ეს ყვე­ლა­ფე­რი რა მო­სა­ტა­ნია უსაფრ­თხო­ე­ბას­თან, რო­მელ­საც არა­ვინ იცავს. სა­ში­ნე­ლე­ბაა, ჩა­მა­ტე­ბუ­ლი სკა­მით ან ფეხ­ზე დგო­მით მგზავ­რო­ბა. ავა­რი­უ­ლი სი­ტუ­ა­ცი­ის დროს, სა­ერ­თოდ და­უც­ვე­ლი ხარ“,- ამ­ბობს ერთ-ერთი მგზავ­რი, მა­რი­ამ კა­პა­ნა­ძე.



სრუ­ლი­ად მო­უ­წეს­რი­გე­ბე­ლია ბა­თუ­მის ძვე­ლი ავ­ტო­სად­გუ­რიც, სა­დაც გარ­და ან­ტი­სა­ნი­ტა­რი­ი­სა, საფრ­თხეს შე­ნო­ბის ამორ­ტი­ზე­ბუ­ლი მდგო­მა­რე­ო­ბა წარ­მო­ად­გენს. ამას­თან, რო­გორც ად­გი­ლობ­რი­ვი მცხოვ­რე­ბი გვიყ­ვე­ბა, სრუ­ლი­ად უკონ­ტრო­ლოა მგზავ­რო­ბის სა­ფა­სუ­რიც, რად­გან „ყვე­ლა მძღოლს სა­კუ­თა­რი ტა­რი­ფი აქვს და­წე­სე­ბუ­ლი“.

"თით­ქმის ყო­ველ­დღი­უ­რად მიკ­რო­ავ­ტო­ბუ­სით მი­წევს ბა­თუ­მი­დან ქე­დას მი­მარ­თუ­ლე­ბით გა­და­ად­გი­ლე­ბა. მარ­შუტ­კა­ში მგზავ­რე­ბი შე­წუ­ხე­ბუ­ლი ვართ სხვა­დახ­ვა სა­ყო­ფა­ცხოვ­რე­ბო ინ­ვენ­ვე­ტა­რით, რომ­ლის ტრან­სპორ­ტი­რე­ბაც მგზავ­რებ­თან ერ­თად ხდე­ბა. ზოგ­ჯერ მიკ­რო­ავ­ტო­ბუ­სი იმ­დე­ნად ბევ­რი პრო­დუქ­ტი­თა და სამ­შე­ნებ­ლო მა­სა­ლით არის დატ­ვირ­თუ­ლი, რომ ფე­ხის და­სად­გამ ად­გილს ეძებ. ტვირ­თის გამო, მარ­შუტ­კე­ბი და­ნიშ­ნულ დროს არ გა­დიან. რაც შე­ე­ხე­ბა ბა­თუ­მის ძველ ავ­ტო­სად­გურს, გა­უ­საძ­ლი­სი მდგო­მა­რე­ო­ბა და სრუ­ლი ან­ტი­სა­ნი­ტა­რი­აა. და­ზი­ა­ნე­ბუ­ლია სა­ხუ­რა­ვი და წვი­მი­ან ამინ­დში, რო­გორც გა­რეთ, ისე წვიმს შე­ნო­ბა­შიც. არ არის მო­წეს­რი­გე­ბუ­ლი მო­საც­დე­ლი. გარ­და ამი­სა, კარ­გი იქ­ნე­ბა, თუ მგზავ­რო­ბის სა­ფა­სუ­რიც მოგ­ვარ­დე­ბა, რად­გან ყვე­ლა მძღოლს სა­კუ­თა­რი ტა­რი­ფი აქვს და­წე­სე­ბუ­ლი. ზოგ­ჯერ რე­ა­ლურ­ზე მეტს ვიხ­დით. მახ­სოვს შემ­თხვე­ვე­ბი, რო­დე­საც ტუ­რის­ტებს შიდა გა­და­ად­გი­ლე­ბი­სას ად­გი­ლობ­რივ მო­ქა­ლა­ქე­ებ­თან შე­და­რე­ბით, გა­ცი­ლე­ბით ძვი­რი გა­და­ახ­დე­ვი­ნეს. შე­იძ­ლე­ბა, ტუ­რის­ტე­ბი ამას ვერ ამ­ჩნე­ვენ, მაგ­რამ ეს დის­კრი­მი­ნა­ცი­უ­ლი მიდ­გო­მაა და ამ კუ­თხით თუ გა­ა­კონ­ტრო­ლებს რო­მე­ლი­მე უწყე­ბა, კარ­გი იქ­ნე­ბა“,- ამ­ბობს ნარ­გიზ ჭა­ღა­ლი­ძე.



კა­ხე­თი­დან თბი­ლი­სის მი­მარ­თუ­ლე­ბით მგზავ­რო­ბის დის­კომ­ფორტზე სა­უბ­რობს ად­გი­ლობ­რი­ვი თა­მი­ლა მა­ი­სუ­რა­ძე. მისი თქმით, არა­ერ­თი პრობ­ლე­მაა თე­ლა­ვის ავ­ტო­სად­გურ­შიც, რაც ძი­რი­თა­დად მოძ­ვე­ლე­ბულ ინფრას­ტრუქ­ტუ­რას უკავ­შირ­დე­ბა.

„საკ­მა­ოდ ხში­რად მი­წევს თე­ლა­ვი­დან თბი­ლი­სის მი­მარ­თუ­ლე­ბით (გურ­ჯა­ა­ნის გავ­ლით) მგზავ­რო­ბა. პი­რა­დად ჩემ­თვის დის­კომ­ფორ­ტია, რო­დე­საც მძღოლს მგზავ­რე­ბის ასაყ­ვა­ნად ძა­ლი­ან ხში­რად უწევს გა­ჩე­რე­ბა, რაც დრო­ზე აი­სა­ხე­ბა. რაც შე­ე­ხე­ბა ავ­ტო­სად­გურს, მი­უ­ხე­და­ვად იმი­სა, რომ სა­პირ­ფა­რე­შო აქვს, იდე­ა­ლუ­რი სი­სუფ­თა­ვე ნამ­დვი­ლად არ არის. ასე­ვე შე­საძ­ლე­ბე­ლია მო­საც­დე­ლით საგ­რებ­ლო­ბაც, თუმ­ცა აქაც მოძ­ვე­ლე­ბე­უ­ლი ინფრას­ტრუქ­ტუ­რაა. ვფიქ­რობ, ეს ხარ­ვე­ზე­ბი გა­მოწ­ვე­უ­ლია მგზავ­რთა სიმ­ცი­რის გამო, რად­გან თბი­ლი­სის მი­მარ­თუ­ლე­ბით ძი­რი­თა­დად გომ­ბო­რის გზას იყე­ნე­ბენ“,-აცხა­დებს თა­მი­ლა მა­ი­სუ­რა­ძე.

არა­ერ­თი პრობ­ლე­მაა ქუ­თა­ი­სის ცენ­ტრა­ლურ ავ­ტო­სად­გურ­შიც. მი­უ­ხე­და­ვად იმი­სა, რომ ავ­ტო­სად­გუ­რის სა­ვა­ლი ნა­წი­ლი ქუ­თა­ი­სის მე­რი­ამ მო­ა­წეს­რი­გა, ობი­ექ­ტმა ფუნ­ქცია შე­იც­ვა­ლა და სხვა მი­მარ­თუ­ლე­ბით გან­ვი­თარ­და.

ავ­ტო­სად­გუ­რის შე­ნო­ბა და მისი მიმ­დე­ბა­რე ტე­რი­ტო­რი­ე­ბი სა­ვაჭ­რო ცენ­ტრებ­მა, მცი­რე ზო­მის ჯი­ხუ­რებ­მა და გა­რე­მო­ვაჭ­რე­ებ­მა და­ი­კა­ვეს, შე­სა­ბა­მი­სად, მგზავ­რე­ბი­სათ­ვის მო­საც­დე­ლი სივ­რცე არ არ­სე­ბობს. რო­გორც ად­გი­ლობ­რი­ვე­ბი ამ­ბო­ბენ, მიმ­დე­ბა­რე ტე­რი­ტო­რი­ა­ზე გა­ჩე­რე­ბის ნე­ბას მათ მა­ღა­ზი­ე­ბის მფლო­ბე­ლე­ბი და მო­ვაჭ­რე­ე­ბი არ აძ­ლე­ვენ.

„თუ გა­გი­მარ­თლა და ტრან­სპორ­ტი დაგ­ვხვდა, კარ­გია, დაჯ­დე­ბი და არა­ვინ შე­გა­წუ­ხებს. თუ არა, იქ გა­ჩე­რე­ბა არ შე­იძ­ლე­ბა. გა­მო­ვარ­დე­ბი­ან მა­ღა­ზი­ის მე­პატ­რო­ნე­ე­ბი და გვე­ჩხუ­ბე­ბი­ან. ავ­ტო­სად­გურს დარ­ბა­ზი ან მო­საც­დე­ლი არ აქვს", - ამ­ბობს ერთ–ერთი მგზავ­რი თაზო ამ­ყო­ლა­ძე.



ამას­თან, რო­გორც მგზავ­რე­ბი აღ­ნიშ­ნა­ვენ, ქა­ლა­ქის მას­შტა­ბით რამ­დე­ნი­მე ავ­ტო­სად­გუ­რი ფუნ­ქცი­ო­ნი­რებს, თუმ­ცა ბი­ლე­თებს არ გას­ცე­მენ და ამას­თან, მო­უ­წეს­რი­გე­ბე­ლია მიკ­რო­ავ­ტობ­სე­ბის გას­ვლის დროც, რა­საც გა­უ­მარ­თა­ვი ტრან­სპორ­ტიც ემა­ტე­ბა.

რო­გორც ვხე­დავთ, პრობ­ლე­მე­ბი ბევ­რია, რო­მე­ლიც ად­გი­ლობ­რი­ვებ­თან ერ­თად ტუ­რისტებსაც აწუ­ხებთ, რო­მელ­თა უმ­რავ­ლე­სო­ბა ქა­ლაქთა­შო­რის გა­ად­გი­ლე­ბის­თვის სა­ზო­გა­დო­ებ­რივ ტრან­სპორ­ტს იყე­ნებს. ზე­მოთ ჩა­მოთ­ვლი­ლი პრობ­ლე­მე­ბი კი არა­ერ­თი მათ­გა­ნის კრი­ტი­კის სა­გა­ნი გამ­ხდა­რა, რაც შემ­დგომ მათ მიერ გა­მოქ­ვეყ­ნე­ბულ ბლო­გებ­ში ისა­ხე­ბა. შე­სა­ბა­მი­სად, „ავ­ტო­სად­გუ­რე­ბი 90-ანი წლე­ბი­დან“ ქვეყ­ნის ტუ­რის­ტულ იმიჯ­საც მნიშ­ვნე­ლოვ­ნად აზი­ა­ნებს.

წყარო: ambebi.ge
ავტორი:ნინი ქეთელაური